Leczenie
Jak leczyć endometriozę?
Nowoczesna terapia endometriozy obejmuje różne metody leczenia, przy czym część kobiet jest leczona kilkoma metodami.
W niektórych przypadkach endometriozę można wyleczyć metodami chirurgicznymi, czyli usunąć jej ogniska. Czasami wiąże się to jednak z częściowym lub całkowitym wycięciem niektórych narządów.
Leki przeciwbólowe mogą znacznie zmniejszyć nasilenie dolegliwości bólowych zgłaszanych przez pacjentki. Jednak działają one objawowo, nie zwalczając przyczyny choroby, nie można więc mówić o leczeniu choroby podstawowej.
Hormonalne leczenie endometriozy ma na celu zapobiec przebudowie błony śluzowej macicy, jak ma to miejsce podczas prawidłowego cyklu miesięcznego. Stosuje się trzy grupy leków hormonalnych:
- Gestageny, których działanie polega na symulowaniu ciąży, a w konsekwencji zatrzymaniu zmian błony śluzowej macicy związanych z prawidłowym cyklem.
- Tak zwane analogi GnRH wywołują podczas leczenia sztuczną menopauzę, wstrzymując całkowicie cykl miesięczny.
- Sztucznie uzyskany hormon danazol hamuje przebudowę błony śluzowej macicy poprzez zmniejszenie wyrzutu FSH i LH oraz wykazuje słabe działanie androgenne.
Ponadto zalecane są inne metody, jak np. psychoterapia, gdyż choroba wywołuje nie tylko dolegliwości fizyczne, ale może mieć również odzwierciedlenie w sferze psychicznej.
Leczenie operacyjne i przeciwbólowe
Chirurgiczne usunięcie ognisk endometriozy
Leczenie operacyjne endometriozy polega na wycięciu ognisk lub ich zniszczeniu przy pomocy wysokiej temperatury lub światła laserowego. Często można to wykonać już podczas zabiegu laparoskopowego i rzadko zachodzi konieczność wykonania otwartej operacji z dużego cięcia brzusznego. Celem zabiegu jest, w miarę możliwości, usunięcie wszystkich ognisk choroby, oszczędząjac przy tym zdrowe tkanki i zachowując funkcje narządów.
W zależności od przypadku konieczne może okazać się usunięcie części lub całości zajętych narządów. Dla kobiet, które chciałyby mieć jeszcze dzieci, rozwiązaniem może być wybranie, przynajmniej na początek, innych metod leczenia, mimo możliwości przeprowadzenia zabiegu.
Podobnie jak w przypadku innych metod leczenia endometriozy, nawroty choroby nie należą do rzadkości, nawet mimo usunięcia wszystkich jej ognisk. Jednak kobiety nie mogące zajść w ciążę, maja szanse na pooperacyjny powrót płodności.
Uśmierzyć ból
Leczenie przeciwbólowe ma na celu zmniejszenie dolegliwości związanych z endometriozą, pozostaje jednak bez wpływu na samą przyczynę choroby. Jest więc ono stosowane krótkoterminowo, aby złagodzić ból u pacjentek, które jeszcze nie zdążyły w pełni odpowiedzieć na wdrożone leczenie przyczynowe. Zastosowanie znalazły tu leki rozkurczowe oraz przeciwzapalne.
Terapia hormonalna - gestageny
Gestageny to hormony przypominające budową naturalny hormon wytwarzany przez ciałko żółte: progesteron. Jego nazwa wywodzi się od łacińskiego „gestation” oznaczającego ciążę, w trakcie której bardzo ważną rolę odgrywa właśnie progesteron.
Gestageny zapobiegają złuszczeniu błony śluzowej macicy, zatrzymując tym samym miesiączkę. Fizjologicznie mechanizm ten ma na celu ochronę zagnieżdżonej komórki jajowej i ciąży. Ponieważ jednak krwawienie miesięczne jest najważniejszym czynnikiem odpowiedzialnym za dolegliwości bólowe w przebiegu endometriozy, podanie gestagenów pozwala walczyć z chorobą.
W wystarczająco wysokich dawkach gestageny hamują ponadto proces dojrzewania komórek jajowych w jajnikach. Prowadzi to do zmniejszenia syntezy estrogenów, odgrywających istotną rolę w patogenezie endometriozy. Pożądany z punktu widzenia leczenia endometriozy efekt ma jednak również swoje wady. Znacznie obniżony poziom estrogenów może być przyczyna objawów menopauzalnych, takich jak uderzenia gorąca lub/i zmniejszenie masy tkanki kostnej (osteoporoza). Przed włączeniem gestagenów należy więc bardzo dokładnie rozważyć wskazania oraz zalety i wady tej metody terapii.
Jak przy wszystkich preparatach hormonalnych, również w tym przypadku pełny efekt działania gestagenów widoczny jest dopiero po dłuższym okresie przyjmowania leku. W odpowiednio wysokich dawkach gestageny nie tylko zmniejszają nasilenie dolegliwości bólowych w endometriozie, ale mogą również spowodować cofanie się ognisk choroby.
Gestageny przyjmuje się zazwyczaj w postaci tabletek. Wśród najważniejszych działań ubocznych należy wymienić obniżenie nastroju, zwiększenie masy ciała, obrzęki oraz nieterminowe krwawienia.
PP-M_VIS-PL-0003-1
